Wzorem użytkowym podlegającym ochronie jest nowe (w skali światowej) rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub stawienia przedmiotu o trwałej postaci. Wzór użytkowy uważa się za jest nowy jeśli przed datą określającą pierwszeństwo do uzyskania ochrony nie został udostępniony do wiadomości powszechnej (np. poprzez publikację, jawne stosowanie lub wystawienie na wystawie publicznej)

Prawo ochronne na wzór użytkowy daje uprawnienie do wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego w sposób zarobkowy i zawodowy na całym terytorium Polski przez okres do 10 lat od daty zgłoszenia wzoru w Urzędzie Patentowym.

Prawo ochronne na wzór użytkowy może być udzielone po dokonaniu prawidłowego zgłoszenia, zbadaniu przez Urząd Patentowy ustawowych warunków uzyskania ochrony (m.in. nowości i użyteczności) oraz wniesieniu opłaty za ochronę. Gdy ochrona wzoru wygaśnie z chronionego wcześniej rozwiązania każdy może swobodnie korzystać.